ترجیح تولید و عرضه محصولات لبنی در قالب سنتی یا صنعتی، سال‌هاست که موردبحث و چالش است. صنایع و کارخانه‌های تولید لبنیات در کشور، لبنیات سنتی را از نظر بهداشتی مورد قضاوت قرار می‌دهند و تولیدکنندگان صنفی و سنتی لبنیات، یا همان فروشگاه‌های لبنیاتی در سطح شهرها، محصولات لبنی صنعتی را ناسالم، رقیق‌ شده و یا دارای مواد نگهدارنده معرفی می‌کنند. اما آنچه مسلم است، محصولات لبنی چه سنتی و چه صنعتی طرفداران و مشتریان خود را دارند؛ و توسعه روزافزون تنوع تولیدات محصولات صنعتی و افزایش تعداد فروشگاه‌های محصولات لبنی سنتی در سطح شهرها، گواه این مدعاست.

عرضه شیر خام در مغازه ها ممنوع است

محمدرضا شیرزادی رئیس اداره بیماری‌های زئونوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در این‌ ارتباط اظهار کرد: نظارت بر سلامت شیر خام در حال عرضه در مراکز لبنیات سنتی، بر عهده سازمان دامپزشکی است؛ ولی این سازمان فروش شیر خام را در این مراکز ممنوع اعلام کرده است.

هادی تبرایی مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی کشور، از عدم مسئولیت این سازمان در نظارت بر عرضه شیر خام در فروشگاه‌های لبنیات سنتی خبر داد.

مقام مسئول تصریح کرد: بر اساس سیاست‌های بهداشتی سازمان، عرضه هرگونه شیر خام در واحدهای لبنیات سنتی و گاوداری‌های شیری، به دلیل مشکلات بهداشتی مترتبه، و جلوگیری از اشاعه بیماری‌های قابل‌ انتقال انسان و حیوان ممنوع بوده؛ و این موضوع طی بخشنامه‌ای در تاریخ ۲۷/ ۲ /۱۴۰۱ به معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین به ادارات کل دامپزشکی استان‌ها جهت اجرا، با همکاری معاونت غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز بهداشت محیط و کار استان ابلاغ‌ شده است.

تبرایی عنوان کرد: به استناد قوانین و آیین‌نامه‌های مربوطه، در گزارش ارزیابی صورت گرفته، اعمال نظارت بهداشتی دامپزشکی و اجرای مقررات بهداشتی تولید و تضمین کیفیت در محل‌ها و اماکن مشمول آیین‌نامه، ازجمله کارگاه‌ها، کارخانه‌ها و مراکز تولید، تهیه آماده‌سازی و توزیع و عرضه فراورده‌های خام دامی از طریق صدور پروانه‌ها و سایر مجوزهای بهداشتی و بازرسی از سوی سازمان دامپزشکی کشور و نیز کنترل بهداشتی توسط مسئولین فنی بهداشتی مربوط به مورد اجرا گذاشته می‌شود.

وی تاکید کرد: از آنجاکه واحدهای تولید، عرضه و توزیع فراورده‌های لبنی سنتی و صنفی بر اساس پروانه‌های فعالیتی که از سازمان غذا و دارو و مرکز سلامت محیط و کار معاونت بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی دریافت می‌کنند، مسئولین فنی به‌کارگیری شده نیز، از سوی مراجع مذکور معرفی شده وفعالیت می کنند. از این‌رو نظارت بر این واحدها بر عهده مراجع صادرکننده پروانه یا مجوز، یعنی سازمان غذا و دارو یا مرکز سلامت محیط و کار است.

در چنین شرایطی به نظر می‌رسد، این عرضه، در نقطه کور نظارتی وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی قرارگرفته است و لزوم ساماندهی و تعیین تکلیف عرضه شیر خام در فروشگاه‌های عرضه محصولات لبنی سنتی، باهدف حفظ سلامت جامعه و پیشگیری از شیوع بیماری‌های قابل‌انتقال از شیر خام، به جد احساس می‌شود.

در حال حاضر با توجه به مستندات موجود، توپ این وظیفه مهم حاکمیتی، از زمین سازمان دامپزشکی کشور خارج‌شده و لازم است این سامان‌دهی، تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سرانجام برسد.