چرا بخش مهمی از میگوی ایران صادر می‌شود؟
میگو باوجود ارزش غذایی بالایی که دارد، هنوز نتوانسته جایگاه مناسبی در سفره ایرانی‌ها پیدا کند، برهمین اساس سرانه مصرف آن بسیار پایین است و به همین دلیل، بخش عمده‌ای از تولید سالانه آن صادر می‌شود.
به گزارش ایسنا، بنا بر گزارش‌های سازمان شیلات کشور، در سال ۱۳۹۵ از ۳۰ هزار و ۸۲۰ تن کل میگوی تولیدی، حدود ۵۰ درصد آن صادر شده است. این ارقام به خوبی نشان می دهند که میزان سرانه مصرف میگو در کشور تا چه حد پایین است. پایین بودن سرانه مصرف این آبزی حتی در بین متخصصین تغذیه نیز مشهود است. مطالعه‌ای که در این رابطه، به منظور بررسی میزان مصرف میگو توسط متخصصان تغذیه کشور انجام گرفته نشان داده است که ۲۲ درصد آن‌ها نه تنها در سه سال اخیر میگو مصرف نکرده‌اند بلکه تمایلی نیز به مصرف آن نیز ندارند و تنها ۱۴ درصد آن‌ها بیش از ۳ کیلوگرم میگو در سال مصرف می‌کنند.
محققان معتقد هستند اگر سرانه مصرف این محصول در کشور افزایش یابد اولین نتیجه آن متوجه سلامت جمعیت است که از طریق بهبود تغذیه و پیشگیری از بیماری‌های مختلف ناشی از سوء تغذیه و فقر میکرو و ماکرو مولکول‌های حیاتی برای بدن اتفاق می‌افتد. نتیجه دوم آن نیز ایجاد شغل پایدار برای افرادی است که به صورت مستقیم و غیر مستقیم در صنعت تولید و عرضه میگو فعالیت دارند. به همین دلیل، بررسی دلایل کمبود مصرف سرانه و ارائه راهکارهایی جهت افزایش آن ضروری و منطقی به نظر می‌رسد و طبعاً برای رسیدن به این هدف بزرگ، شناخت رفتار مصرف کنندگان اهمیت زیادی دارد.
در این راستا، یک تیم پژوهشی پنج نفره از دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و دانشگاه تهران، مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که در آن، به بررسی رفتار، اولویت ها و موانع مصرف کنندگان میگو در ایران پرداخته شده است.
برای انجام این تحقیق، ۱۰۰۰ نفر از شهروندان شهرهای مختلف کشور شامل تهران، مشهد، تبریز، شیراز، کرمانشاه، یزد، بندرعباس، گرگان، ایلام و بیرجند مشارکت داشته‌اند.
نتایج این بررسی ها نشان داد که سرانه مصرف میگو در جامعه آماری مشارکت کننده در پژوهش، تنها حدود ۹۶ گرم و در جامعه مصرف، ۴۸۷ گرم بوده است و عوامل متعددی برای کمبود مصرف این آبزی مفید ذکر می‌شود.
آن گونه که افشین عادلی، محقق گروه آموزشی فرآوری محصولات شیلاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و همکارانش می‌گویند، «نتایج ارزیابی ها نشان داد که سه اولویت نخست مصرف کنندگان برای خرید و مصرف میگو، کیفیت، بسته بندی و سوابق تجربی است. اما ترتیب سایر اولویت ها به صورت باورهای مثبت و منفی، نوع عرضه و فرآوری، قیمت، دسترسی، راحتی پخت، درآمد مصرف کننده و زمان مصرف تعیین شد».
این محققان می‌افزایند: «اولویت اول جامعه مصرف در مورد شاخص های کیفیت، بسته بندی، باورهای مثبت و منفی و انواع عرضه و فرآوری، به ترتیب شامل بو، نام تجاری، وضعیت آلودگی و بهداشت و همچنین بسته بندی میگوی سوخاری بود».
همچنین بر اساس یافته های پژوهش فوق، موانع اصلی مصرف این محصول در کشور شامل گران بودن، بوی نا مطبوع و عدم تناسب قیمت آن با درآمد متوسط افراد است.
عادلی و همکارانش معتقدند: «با توجه به این نتایج، دست اندرکاران صنعت تولید و عرضه میگو به منظور افزایش سرانه مصرف این آبزی، باید فعالیت های خود را پیرامون شاخص های کیفی، بسته بندی و قیمت تمام شده محصول متمرکز سازند».