انواع آب معدنی

مقدمه

آب معدنی، موضوعی است که با نزدیک شدن به فصول گرم سال، بحث درباره آن دوباره به صورت جدی شروع می شود. از آنجایی که آلودگی آب‏ عملا می تواند باعث انتشار عوامل بیماری‏زای باکتریایی، ویروسی و انگلی شود و آنقدر از بیماریهایی مثل وبا، ای کولای، ژیاردیا و غیره شنیده ایم که شاید تنها راه چاره را در استفاده از همین آب ها دیده ایم. در همین راستا، اکثر کارشناسان بهداشتی، توصیه می کنند از آب های بسته بندی برای آشامیدن استفاده کنیم لذا در حال حاضر کم نیستند افرادی که آب مصرفیشان را به این نوع آب ها محدود کرده اند. آب هایی که در بطری های پلاستیکی عرضه میشود، دیگر در اکثر سوپر مارکتهای کشور به راحتی می شود آنها را پیدا کرد.
در این مقاله می خواهیم نگاه جدی بر این آب ها داشته باشیم، به همین خاطر بهتر است ابتدا برای خوانندگان مشخص شود که "آب معدنی طبیعی" اساسا به چه آبی گفته می شود.

-آب معدنی

 آب معدنی آبی است که با آب آشامیدنی به دلایل زیر قابل تشخیص باشد:
الف- بوسیله محتوای املاح معدنی خاص، عناصر کمیاب و دیگر ترکیبات مشخص می گردد.
ب- از منابع طبیعی مانند چشمه و نقاط حفاری شده از سفره های آب زیرزمینی بدست می آید و کلیه اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از هرگونه آلودگی یا تأثیرات خارجی روی کیفیت آن باید انجام گیرد.
ج- ترکیبات آن در فصول مختلف سال از ثبات نسبی برخوردار است.
د- تحت شرایطی که ویژگی های آن تغییر نکند، جمع آوری می شود.
ه- در نزدیکترین محل ممکن به سرچشمه آب، تحت شرایط بهداشتی خاص بسته بندی می شود.
و- هیچگونه فرآیند پالایش به جز فرایندهایی خاص که مورد تایید استاندارد است روی آن انجام نمی گیرد.

*آب معدنی باید زلال، بدون ذرات معلق و رسوب و همچنین عاری از بو و مزه نامطلوب باشد.*


انواع آب معدنی

1-  آب معدنی گازدار

آب معدنی است که پس از پالایش های اعمال تصفیه، صرفا می‏تواند شامل جدا کردن مواد معلق، صاف کردن، هوا دادن و در صورت لزوم حذف یا وارد کردن کربن دی اکسید ( CO2 ) باشد. یادآوری این نکته ضروری به نظر می رسد که گازدار کردن آب معدنی باعث کاهش آلودگی میکروبی شده و یکی از راه‏های کنترل و پیش‏گیری از بیماری‏ های روده‏ ای است ولی این روش نمی تواند جایگزین رعایت ضوابط بهداشت تولید و شرایط ساخت خوب شود.

2- آب معدنی بدون گاز

آب معدنی است که پس از تصفیه و بسته بندی فاقد گازکربنیک مازاد بر مقدار لازم جهت نگهداری املاح بی کربنات موجود و یا گازهای دیگر باشد.

3- آب معدنی طبیعی گاز زدایی شده

آب معدنی است که پس از پالایش های مجاز طبق استاندارد و بسته بندی، میزان دی اکسید کربن آن بطور خود به خود یا غیر خود به خود حذف شده است.

4- آب معدنی طبیعی غنی از گاز (دی اکسید کربن)

آب معدنی است که پس از پالایشهای مجاز طبق استاندارد و بسته بندی، دارای دی اکسید کربن به میزان بیشتری نسبت به مقدار آن در محل منشاء آب باشد. ضمناً این گاز از خود منشاء آب معدنی طبیعی تأمین می گردد.

5- آب معدنی طبیعی گاز دار شده

 آب معدنی است که پس از پالایشهای مجاز طبق استاندارد و قبل از بسته بندی از منبع دیگری گاز به آن اضافه میگردد.
یادآوری: طعم و مزه آب معدنی طبیعی برحسب شرایط محلی و وجود گاز و املاح مختلف آن ممکن است متفاوت باشد و بار میکروبی و میزان فلزات در آن باید دقیقا مطابق استاندارد باشد.

بسته بندی آب معدنی

در مورد بسته بندی این محصول، آب معدنی باید در محل نزدیک به چشمه و در ظروف مناسب و غیر قابل نفوذ پر و بسته بندی شده باشد .
ظرفیت مجاز ظروف حداکثر 4 لیتر می ‏باشد که به نوع ترکیب شیمیایی آب و ظرف بستگی دارد . چنانچه بسته بندی آب پلاستیکی باشد باید از نوع پلاستیک های مجاز و متناسب با آب معدنی و همچنین مورد قبول مؤسسه استاندارد ایران باشد.

- برچسب آب معدنی

 مشخصاتی که باید روی بطری آب معدنی درج شده باشد از قرار زیر می باشند:

1- نام و نوع فرآورده

2- برچسب آب معدنی طبیعی باید یکی از واژه های توصیفی مربوط و منطبق با نوع آب را بر روی خود داشته باشد. (شامل انواع آب هایی که در بالا اشاره شد)

3- نام و محل جغرافیایی سرچشمه آب معدنی به وضوح بر روی برچسب اعلام شده باشد.

4- نام و نشانی کامل تولید کننده

5- نام و علامت تجاری ترکیبات شیمیایی. حدود ترکیبات شیمیایی آب معدنی طبیعی باید بر روی برچسب ذکر گردد. *چنانچه فرآورده حاوی بیش از یک میلی گرم در لیتر فلوئورید باشد باید عبارت "حاوی فلوئورید" بطور آشکار روی برچسب ذکر شده باشد.

این نکته را هم یاداوری کنیم که چنانچه آب معدنی حاوی بیش از دو میلی گرم در لیتر فلوئورید باشد باید عبارت زیر روی برچسب نوشته شده باشد: " برای نوزادان و کودکان کمتر از هفت سال مناسب نمی باشد" و همین طور اگر میزان نیترات بیش از ده میلی گرم در لیتر باشد باید عبارت زیر روی برچسب نوشته شود: " برای نوزادان مناسب نمی باشد"

6- حجم برحسب سیستم متریک

7- شماره پروانه ساخت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

8- سری ساخت : زمان ماندگاری (روز ، ماه ، سال)، شرایط نگهداری (نور و دما)

درج موارد زیر در برچسب گذاری آب معدنی طبیعی ممنوع است: ذکر خواص درمانی تحت هر عنوان و عدم استفاده از هرگونه عبارت یا تصاویر گمراه کننده.